De zwijgende Waarheid
– door de Sprekende Getuige (*)
Jaren voordat ik in contact kwam met Jehovah’s Getuigen heb ik een tijdje als vrijwilliger meegedraaid bij Vluchtelingenwerk. In die hoedanigheid stond ik regelmatig asielzoekers bij wanneer zij tegenover de IND ambtenaar en tolk vertelden waarom zij hun land ontvlucht waren. Vaak zaten daar ook jeugdige en zwaar getraumatiseerde mensen tussen. Een aantal vrouwen die ik mocht bijstaan heeft te maken gekregen met jarenlange seksuele vernedering, zowel door rebellengroepen als door eigen familieleden. Ook sommige jongens en mannen bleken misbruikt te zijn, een gegeven waar zij zich vaak zeer voor schaamden. Uiteraard was het voor hen een zware emotionele opgave hun verhaal te doen.
Zo herinner ik me nog die keer dat een vrouwelijke asielzoeker volledig blokkeerde en compleet doorsloeg toen de ambtenaar had laten doorschemeren haar verhaal niet te geloven. Aan dat laatste moest ik denken toen Stichting Reclaimed Voices onlangs naar een artikel in Ontwaakt! uit april 1993 verwees. Het artikel had de titel: Slachtoffers van pedofiele priesters laten hun stem horen. In dit artikel wordt gesproken over twee vormen van misbruik: (1) het seksuele misbruik, (2) het geestelijke aspect indien je niet geloofd wordt door bijvoorbeeld de kerk.
Ongeloof
Tot mijn schaamte moet ik bekennen dat ook ik jarenlang de mythe geloofd heb dat het “bij ons” nauwelijks voorkwam. Seksueel misbruik hoort immers bij de Katholieke Kerk en overige vals religieuze kerken. Zo dacht ik tenminste. Toch waren ondanks mijn doorgaans kritische instelling een aantal gebeurtenissen aan mijn aandacht ontsnapt. In juli 2012 sommeerde bijvoorbeeld een Californische rechtbank het Wachttorengenootschap 28 miljoen dollar schadevergoeding te betalen in de roemruchte zaak van Candace Conti. Zelfs toen in 2015 vanuit Australië door een staatscommissie vast kwam te staan dat de Jehovah’s Getuigen meer dan duizend misbruikzaken systematisch voor de politie hadden verzwegen, besteedde ik er niet al te veel aandacht aan.
Pas eind 2017, na een reeks artikelen in Trouw en de oprichting van Stichting Reclaimed Voices, werden mij dingen duidelijk. Toen pas! Misschien omdat het allemaal wat dichter bij huis kwam? Hoe het ook zij, de nodige kwartjes begonnen op dat moment eindelijk bij me te vallen.
Hoewel ik nog steeds een actieve Jehovah’s getuige ben en in hun belangrijkste leringen geloof, ben ik sinds dat moment met heel veel dingen klaar. Hoe kan het toch in hemelsnaam bestaan dat zelfs progressieve en intelligente broeders en zusters, ja zelfs mijn beste vrienden blijven zwijgen? Hoe kan het überhaupt bestaan dat een organisatie die keer op keer claimt de waarheid te verkondigen, niet in staat is eerlijk toe te geven dat ze ernstig gefaald hebben, zoals bijvoorbeeld in de zaak Conti? Dat vrijwillige bijdrages van broeders en zusters gebruikt zijn om in zaken als deze te schikken?
“Concentreer je nou liever eens op het komende koninkrijk en op ons geestelijk paradijs”, krijg je dan zoal te horen. “Jehovah ziet toch alles, laat het in zijn handen”. Of erger: “Jij laat je te veel beïnvloeden door al die afvallige media die Satan nu gebruikt om ons in deze laatste dagen te misleiden!”
Ja, ik geloof zeker dat Jehovah alles ziet. En er zijn ongetwijfeld tegenstanders van Jehovahs Getuigen die genieten van al deze negatieve aandacht. Maar de doorsnee broeder en zuster blijven in een passieve ontkenningsfase of anderszins in hun comfortzone van hun geestelijk paradijs hangen. Ondertussen voeren veel slachtoffers 24 uur per dag hun strijd tegen depressies, angststoornissen, gevoelens van minderwaardigheid, slapeloosheid en nachtmerries.
Deze slachtoffers, waar het stigmatiserende plaatje inactieveling of uitgeslotene op is geplakt, weten als geen ander dat zij in ieder geval niet bedoeld worden, als broeders en zusters, haast gedachteloos in hun zwijgende waarheid, tijdens de vergaderingen lied 102 zingen:
Laatst heb ik een vriend getroost,
zijn geloof was zwak.
Door mijn woorden kreeg hij weer
moed die hem ontbrak.
God hoorde ook zijn stem,
ja, hij had oog voor hem.
Door een echte vriend te zijn,
stil je iemands pijn.
Als er iemand zwakker is,
wees dan echt loyaal.
Oordeel niet, maar leef je in,
vraag naar zijn verhaal
Luister en wees een vriend,
hij heeft jouw steun verdiend.
Je vertrouwen doet hem goed
en het geeft hem moed.
___
* De Sprekende Getuige is een actieve Jehovah’s getuige die verbonden is met één van de plaatselijke gemeentes van Jehovah’s Getuigen in Nederland. Hij is kritisch op hoe Jehovah’s Getuigen reageren op de mediaberichten over seksueel misbruik en laat daarmee zien dat er ook binnen de organisatie personen zijn die van mening zijn dat er anders moet worden omgegaan met het onderwerp seksueel misbruik.
Blogs van de Sprekende Getuige verwoorden de persoonlijke mening van de auteur. Deze persoonlijke mening stemt niet automatisch overeen met de mening van het bestuur van Stichting Reclaimed Voices.